چیره شدن منطق بازار آزاد بر هنر/ از فائقه تا شب پره
تاریخ انتشار: ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۷۷۹۸۶۵۷
خبرگزاری فارس-گروه سینما: در پی فروش بالای فیلم «فسیل» شماری بر نقد این موضوع پرداختند که شاید بر اساس نگاه سرمایه‌داری هایکی ارزش کالا را بهای آن مشخص می‌کند و نه این که ارزش یک کالا ارج آن را مشخص می‌کند.
این شیوه نگاه به جهان کمینه دو خطر دارد: نخست کالایی سازی و کالا دیدن همه چیز و دوم ارزش‌ها را به تومان فروکاستن؛ در مورد فیلم «فسیل» نیز دوباره این دو موضع شکل گرفته است؛ شماری می‌گویند می‌فروشد پس خوب است، اما گروه دوم می‌گویند ارزش هنری یک اثر جدا از فروش آن است و در ارزش گذاری یک اثر ساختار، شکل و محتوای آن تعیین کننده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دیروز در همین باره سجاد نوروزی مدیر پردیس سینما آزادی در دفاع از این فیلم حکمی شگفت آور صادر کرد:«اساساً ساختن فیلمی که نمی‌تواند مخاطب جذب کند، اشتباه است.»
حتی در مهد سرمایه‌داری هار و جایی که سینما را صنعت می‌شمارند، یعنی هالیوود هم این قدر تند نمی‌روند و در کنار ساختن فیلم‌های به گفته شماری از تهیه‌کنندگان داخلی «بِرفوش» برای فیلم‌های استراتژیک و هنری‌شان احترام قائلند و بخشی از سودشان از فیلم‌های تجاری را صرف بخش هنری استراتژیک‌شان می‌کنند.
مارتین اسکورسیزی یکی از معتبرترین فیلمسازهای تاریخ سینمای امریکا (پنج فیلم او از در فهرست آثار ملی(امریکا) ثبت شده‌است) از رکورد داران شکست در گیشه است و بیشتر فیلم‌هایش حتی هزینه ساختشان را باز نمی‌گردانند.
صحنه‌ای از فیلم «سلطان کمدی» شکست خورده در گیشه اما ماندگار در نقد رسانه‌های آمریکا
به عنوان نمونه فیلم سلطان کمدی(۱۹۸۲،که بار ها از سیمای ملی خودمان هم پخش شده)؛ با حضور ابر ستاره‌هایی مانند رابرت دنیرو(در جریان هنری) و جری لوئیس(در سینمای تجاری) با بودجه‌ی ۱۹ میلیون دلاری ساخته شد، اما در گیشه به فروش ۲.۵ میلیون دلاری رسید.
نیمی از فروش فیلم برای سینمادار و بخشی دیگر هم برای پخش کننده و تبلیغات است یعنی کمپانی سازنده تنها ۱ میلیون دلار از ۱۹ میلیون دلاری که هزینه کرده بود را توانست بازگرداند؛ با منطق تجاری و کالایی، اسکورسیزی دیگر نباید فیلم می‌ساخت!
سجاد نوروزی در ادامه دفاعش از فیلم فسیل پا را فراتر گذاشته و منتقدان فیلم را حسود می‌خواند:«از تمام ایرادات سینمای ایران در تولید چشم‌پوشی می‌شود و صرفاً وقتی فیلمی پرفروش می‌شود شاخک‌های حسادت بقیه تحریک می‌شود و تولید تئوری می‌کنند.»
*حسادت به چه چیزی و چه کسی؟ و تولید تئوری!
تئودور آدرنو(تئوریسین چپ آلمانی) از یک سو و شهید آوینی(مهم ترین تئوریسین هنر انقلابی) از دگر سو که مخالف کالایی شدن هنر و تجاری شدن همه چیز بودند به فیلمهایی چون فسیل و فروش آن حسادت می‌کردند؟
نقد شهید آوینی بر ریاکاری فیلمفارسی‌ها
خطر این رویکرد و این نگاه این است که می توان آرام آرام آنچنان فروش را ارزش شمرد و تعداد مخاطبان را اصل، که چند سال پیش یکی از مجلات مدعی روشنفکری نوشت: «نوشته‌‌ی زیر به دفاعی صادقانه از ارزش هنری آثار «مانکن»ها نه به مثابه «پدیده» بلکه در مقام هنرمندان یک وضعیت می‌پردازد.»
این نگاه همیشه به اسم دفاع از مردم و پسندشان به تطهیر ابتذال و سخافت می‌رسد و توجیه هرگونه سطحی‌نگری و دوری از هنر ناب و اصیل.
بر اساس نگاه مدیر سینما آزادی، پرفروش‌ترین فیلم پیشاانقلاب ایران، از نظر فروش ریالی «در امتداد شب» بود که در سال ۱۳۵۶ چهارمیلیون میلیون و ۶۰۰ هزار تومان فروخت. در واقع فروش فیلم در امتداد شب به واسطه نمایش برهنگی چهره‌هایی بود که در آن بازی می‌کردند.
فیلم گاو اثر داریوش مهرجویی. فیلمی کم مخاطب اما با مفاهیم انسانی و عمیق
یعنی نزدیک یک میلیون و ۲۰۰ هزار تماشاگر برای دیدن این فیلم که بلیتش حدود ۴ تومان بوده، به سینما رفتند با جمعیتی نزدیک به یک سوم امروز ایران، از سوی دیگر فیلم گاو داریوش مهرجویی که امام خمینی(ره) آن را تایید کردند [فیلم «گاو» آموزنده بود] تنها در یک سینما نمایش داده شد. اگر تئوری فروش و تعداد مخاطب را به عنوان تنها شاخص آثار هنری در نظر گرفت باید فیلم هایی چون «گاو» را رها کرد و دوید پشت «در امتداد شب» و به واقع در تاریکی و سیاهی شب فرو رفت.
فیلم فسیل و الگوی ساختاری محتوایی‌اش
حرف آخر اینکه به نظر می‌رسد سینمادارهای کشور بیش از آنکه رویکرد فرهنگی به موضوع هنر داشته باشند نگاه تجاری دارند. طرز تفکر مبتنی بر «فروش بیشتر» و اشتباه گرفتن سینماها با رستوران و مگامال رویکردی است که نئولیبرالیسم وطنی آن را برساخته است. رویکردی که جز فروش بیشتر به هر قیمتی هیچ رویکرد دیگری را برنمی‌تابد و حتی بدان می‌تازد.
روزگاری مجید مجیدی به سال ۱۳۷۹ گفته بود:«گوش بداریم که صدای پای ابتذال به راحتی به گوش می‌رسد. آن چه روزگاری به درست یا به غلط با واژه فیلمفارسی می‌خواندیمش، دوباره سر و گوشی می‌جنباند، تابلوهای رنگارنگی که فقط در کار فریب چشم‌هایند و با اندیشه و آگاهی بیگانه‌اند، دوباره در سر چهارراه‌ها حاضر می‌شوند. ترانه‌خوانی‌های کوچه و بازاری، عشق‌های کاغذی و لحن‌های کلاه مخملی دوباره در فیلم‌ها ظاهر می‌شوند.»
تیزر فیلم «فسیل» که کپی برابر اصل تیز فیلمهایی است که از روی آن‌ها ساخته شده است. طنین صدای مجید مجیدی را اینجا به روشنی می‌تواند شنید. مجیدی گفته بود: «دوباره در سر چهارراه‌ها حاضر می‌شوند. ترانه‌خوانی‌های کوچه و بازاری، عشق‌های کاغذی و لحن‌های کلاه مخملی دوباره در فیلم‌ها ظاهر می‌شوند.»
امروز باید گفت ما داریم ابتذال را در سینمای ایران می‌بینیم و مهم‌تر از آن دفاع از آن را! هرچند شاید مجید مجیدی هم خدای ناکرده شاخک داشته و حسود بوده است!
پایان پیام/
منبع: فارس
کلیدواژه: سینما آزادی سجاد نوروزی فسیل فیلم ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۷۹۸۶۵۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۳ برابر شدن سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد/ ۲۰۰ بسته سرمایه‌گذاری فردا رونمایی می‌شود
دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی از سه برابر شدن سرمایه‌گذاری محقق شده در مناطق آزاد در سال گذشته خبر داد و اعلام کرد: فردا ۲۰۰ بسته سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد به ارزش ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ رونمایی می‌شود.
حجت‌اله عبدالملکی در گفت‌وگو با ایسنا، ضمن اشاره به ابتکار ارائه بسته‌های سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی برای اولین بار، اظهار کرد: سال گذشته بسته‌های سرمایه‌گذاری به ارزش ۹۰۰ هزار میلیارد تومان در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی عرضه کردیم و اولین بسته سرمایه‌گذاری در اکسپو ۲۰۲۳ ارائه شد و تا آخر سال نیز سه دوره دیگر بسته در ۱۲ رویداد داخلی و خارجی به ارزش ۲۰ میلیارد یورو رونمایی شد.
به گفته وی، نتایج ارائه این بسته‌ها این بود که تقاضای سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی در سال گذشته نسبت به سال قبلش(۱۴۰۱) چهار برابر شد. همچنین میزان طرح‌هایی که شروع به ساخت و ساز کردند در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال ۱۴۰۱ معادل ۷.۵ برابر رشد کرد.
عبدالملکی میزان سرمایه‌گذاری محقق شده یعنی سرمایه‌گذاری که روی زمین نشسته و به ماشین آلات، ساختمان و کارخانه تبدیل شده است را ۱۳۳ هزار میلیارد تومان اعلام و اظهار کرد: این میزان سرمایه‌گذاری سه برابر سال ۱۴۰۱ بود. از سوی دیگر تعداد زیادی از این واحدها که سرمایه‌گذاری شان را پارسال شروع کرده اند، در سال جاری و سال آینده به بهره‌برداری برداری می‌رسد.
دبیر شورای‌عالی مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی و ویژه اقتصادی گفت: امسال در برنامه داریم هزار بسته جدید سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی را رونمایی کنیم که فردا ( ۹ اریبهشت) در نمایشگاه اکسپو ۲۰۲۴ با حضور مسئولان ۲۰۰ بسته جدید به ارزش ۲۰۰ هزار میلیارد تومان در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی رونمایی می‌شود.
به گفته او، با احتساب ارائه این بسته‌های سرمایه‌گذاری، تعداد بسته‌های سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی به ۱۲۰۰ مورد افزایش می‌یابد. همچنین بسته‌های ارائه شده تکرارپذیر هستند و چنانچه متقاضی مشترک داشته باشد در صورت نداشتن محدودیت بازار، تکرار می‌شوند.
عبدالملکی اعلام کرد: پارسال ۲۰۰ بسته سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد مشتری پیدا کرد که فعالیت‌شان آغاز شد. امسال به غیر از این بسته ها تمرکز بیشتری روی صادرات خواهیم داشت.
دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری- صنعتی و ویژه اقتصادی گفت: باتوجه به اینکه یک سوم صادرات غیرنفتی کشور معادل حدود ۱۸ میلیارد دلار از طریق مناطق آزاد انجام می‌شود؛ لذا در برنامه داریم صادرات را متنوع‌تر کنیم و حجم صادرات که اکنون بیشتر شامل محصولات پتروشیمی و مشتقات پایین دستی نفت و گاز است، متنوع‌تر می‌شود و به سمت محصولات حوزه‌های دانش بنیان و با ارزش افزوده بیشتر خواهیم رفت که قابل صادرات به کشورهای اروپایی پیشرفته هم هستند.
انتهای پیام
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است